Medicine and Health Sciences Commons^™

พิษเฉียบพลันของเมททิลพาราไธออนในปลากะพงขาว (Lates Calcarifer), สุพัตรา ศรีไชยรัตน์, ภัทรา หาญจริยากูล, จิรศักดิ์ ตั้งตรงไพโรจน์

The Thai Journal of Veterinary Medicine

ปลากะพงขาวขนาด 8.5 ± 0.5 ซม. 10 กลุ่ม ๆ ละ 50 ตัวสัมผัสกับสารฆ่าแมลง เมททิลพาราไธออนที่ขนาดความเข้มข้น 0.5-2.5 มิลลิกรัมต่อลิตร โดยวิธีแบบแช่ นาน 96 ชั่วโมง พบว่าค่า LC50 ภายใน 96 ชั่วโมงเท่ากับ 1.48 มิลลิกรัมต่อลิตร อัตราการตายและ ความรุนแรงของอาการเป็นพิษในปลาเพิ่มขึ้นตามขนาดของความเข้มข้นของสารฆ่าแมลงที่ให้ ในขณะเดียวกันพบว่าสมรรถนะของเอนไซม์โฆลีนเอสเทอเรสในกล้ามเนื้อ และสมองลดลงอย่าง มีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05) มีความสัมพันธ์กันระหว่างสมรรถนะของเอนไซม์ในสมองและ ในกล้ามเนื้อที่ลดลงกับความเข้มข้นของสารฆ่าแมลง ผลการตรวจทางจุลพยาธิวิทยาแสดงให้เห็นว่ามีการตายของเซลล์ตับและกล้ามเนื้อ เหงือกถูกทำลายโดยทั่วไป ผลทางจุลพยาธิ เห็นได้เด่นชัดหลังจากปลาสัมผัสกับเมททิลพาราไธออนไปแล้ว 48 ชั่วโมง ปลาส่วนใหญ่ที่สัมผัสกับเมททิลพาราไธออนที่ความเข้มข้นสูงตายทันทีหลังจากสัมผัสสาร แต่ไม่แสดงความ ผิดปกติทางพยาธิสภาพเมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มควบคุม ผลการทดลองแสดงให้เห็นว่าการวัดสมรรถนะของเอนไซม์โฆลีนเอสเทอเรสในสมอง และกล้ามเนื้อปลากะพงขาวสามารถนำมาใช้เป็นดัชนีบ่งชี้ความเป็นพิษของสารเคมีกำจัดศัตรูพืชกลุ่มออแกโนฟอสเฟตในปลาได้